Freud

In het oosten van Tsjechië ligt het stadje Pribor, vroeger Freiberg geheten. Lang geleden woonde daar Jacob, die na twee eerdere huwelijken in 1855 in het huwelijk trad met de knappe en twintig jaar jongere Amalia. Kort daarna werd Amalia zwanger, en zij baarde op 6 mei 1856 hun eerste kind. Het was een zoon, en vader Jacob schreef in de familiebijbel zijn namen: Sigismund Schlomo. Weinigen zullen vader Jacob kennen, die van beroep handelaar in wol was. De jongen groeide op, en veranderde zijn voornaam later in Sigmund. Zijn familienaam was Freud, en de familie is arm. De zoon van een joodse handelaar in wol

De freudiaanse verspreking. Daarover nu nog wat meer. In het winterseizoen van 1915/16 geeft Freud op de zaterdagen colleges als inleiding in de psychoanalyse. De colleges duren bijna twee uur, de toehoorders zijn artsen en leken. Freud begint met te spreken over iets schijnbaar onbenulligs als versprekingen. Maar, zo betoogt hij, ook een rechercheur kan juist uit kleine dingen veel afleiden. De zoon van een joodse handelaar in wol

De behandelingen van Serge en Dora zijn allang beëindigd, de behandelend arts was Freud. Met name in het verslag van de behandeling van Dora brengt hij de thematiek van primaire en secundaire ziektewinst nadrukkelijk naar voren en ook in één van zijn colleges in het wintersemester van 1916-1917 heeft hij hier aandacht aan besteed. Sindsdien is er veel veranderd, termen werden anders ingekleurd, maar onveranderd is de gedachte dat bij ziekte zich ook voordelen kunnen voordoen die remmend werken op het herstel. Immers, herstel maakt dat deze voordelen nu juist weer weg vallen. Elk nadeel heb zijn voordeel

Duidelijk is dat diagnoses nodig zijn om een juiste behandeling te kiezen en helpen om lotgenoten te vinden. Maar diagnoses kunnen ook afschrikken, omdat ze een angstig beeld oproepen van wat je te wachten staat, of omdat ze je confronteren met anderen waar je niet op wil lijken. Diagnoses kunnen tenslotte ook een gevoel van kleinheid geven, of zijn een pasje waarmee je je juist groter en sterker gaat voelen. Vanwege deze grote belangen is het zorgvuldig en respectvol stellen van een diagnose van groot belang. De typering ‘geschifte kip’ lijkt dan ook in de verste verte niet op een diagnose, meer op burenroddel of borrelpraat. Toch wordt deze ‘diagnose’ toegeschreven aan Freud, die juist bekend stond om zijn zeer nauwkeurige diagnoses. Geschifte kip, drie maanden

Bij meerdere doelen kan het beste een keuze gemaakt worden wat het eerst zal worden aangepakt. Stap voor stap werken aan heldere doelen is zo gek nog niet. [...] Maar soms pakt het anders uit. [...] Het eerste doel is goed slapen, bezigheden oppakken en de andere doelen komen later wel. Het lukte haar echter niet. Toen ik haar sprak heb ik haar een metafoor verteld die ik aan Freud ontleen. Wie walnoten wil eten zonder notenkraker, ziet zich voor het probleem geplaatst de walnoten met de hand te breken. De bast van walnoten is hard, dus het zal de nodige kracht kosten. Het lijkt dan ook niet meer dan logisch om ze niet allemaal tegelijk te willen kraken, maar één voor één. Wat blijkt? Het probleem om één walnoot met de hand te kraken wordt kleiner als je er een tweede walnoot bijneemt. Dan is de noot zomaar gekraakt. [...] De vrouw ging vroeg opstaan èn startte gelijktijdig met werkzaamheden overdag. [...] Stap voor stap is goed, soms zijn de walnoten van Freud beter. De walnoten van freud