Cognitieve gedragstherapie

Binnen de cognitieve therapie wordt de term gedachten lezen namelijk gebruikt als mensen invullen wat een ander denkt. Omdat je niet kan weten wat de ander denkt, wordt dit een denkfout genoemd. Cognitieve therapie gaat er van uit dat gedachten en overtuigingen, ook wel cognities genoemd, een grote invloed hebben op gevoelens. En dat geldt ook voor denkfouten.

Een voorbeeld. Jannie loopt mee met de avondvierdaagse. Onderweg stapt ze even verkeerd en verzwikt haar enkel. Het doet behoorlijk zeer, en ze zegt: ‘ik heb last van mijn enkel’. ‘Oh,’ zegt Ria die naast haar loopt, ‘ik had gisteren pas echt flinke spierpijn’. Jannie zegt niets meer over haar pijnlijke enkel. Mogelijk is ze zich maar heel vluchtig bewust van de gedachte die ze even had: Ria denkt vast dat ik me aanstel, zij is altijd zo flink. Ze verbijt dus haar pijn en zegt er niets meer over. Haar gedachte zou je kunnen typeren als gedachten lezen. Ze meende immers te weten wat de ander dacht.

Niemand kan de gedachten van anderen lezen, als was het de tekst in deze krant. We kunnen proberen een inschatting te maken van wat de ander vindt, op basis van wat we zien of ervaren. Maar wie zegt precies te weten wat de ander denkt, maakt een fout, een denkfout. Dat is niet erg, het overkomt iedereen. Maar wanneer mensen regelmatig dezelfde denkfout maken, kan dat wel forse gevolgen hebben. Gedachten lezen voor iedereen