Kennis over vragen en antwoorden

Mag ik u een vraag stellen? Hoewel ik niet weet of u een bevestigend antwoord op deze vraag hebt gegeven, ga ik toch maar even door. Hoeveel vragen werden u vandaag gesteld? Of, dit wordt inmiddels mijn derde vraag, hoeveel vragen worden er dagelijks in Nederland gesteld? De rest van de wereld laten we maar even buiten beschouwing, anders komen we er helemaal niet meer uit. In Nederland alleen al gaat het om enorme aantallen.

Want er zijn vragen in allerlei soorten en maten. Er zijn nieuwsgierige vragen, overbodige vragen, er is het vragen naar de bekende weg, er zijn Kamervragen en er zijn de meest gestelde vragen, er zijn telefonische enquêtes, kennisvragen, opdringerige, wijdlopige, vage of uitdagende vragen, er zijn stomme, leuke, belangrijke, achterlijke of onnozele vragen.

Dan zijn er nog de vragen om moeilijkheden, soms wordt het hemd van het lijf gevraagd, er zijn onbescheiden en brandende vragen, effectieve en open vragen, soms is iets zeer de vraag en soms wordt gevraagd of iets gevraagd mag worden. En dan hebben we het nog niet eens gehad over de vragen waarvan je gehoopt had dat ze je gesteld zouden worden, maar die niet gevraagd werden, mogelijk nog nooit en waar je zelf niet om durft vragen dat ze je gevraagd worden.

En het oerwoud aan antwoorden is al even groot. Er zijn nietszeggende antwoorden, saaie, inspirerende, vage en verwijtende antwoorden, soms blijft iemand het antwoord schuldig, er wordt gewacht op antwoord, soms jarenlang, en sommigen hebben op alles een antwoord. Er zijn foute antwoorden, onduidelijke en omslachtige antwoorden waarin je de ander laat verdwalen, en als je er even niet bent kun je je altijd nog laten bijstaan door een antwoordapparaat. En uiteraard kun je ook een antwoord omzeilen of een antwoord in het midden laten.

Terug naar de twee vragen: hoeveel vragen zijn u vandaag gesteld en hoeveel vragen stellen we als Nederlanders samen? Oké, niet ieder stelt een Kamervraag, of doet mee aan een quiz of werkt beroepshalve met vragen in een callcenter. Sommigen zien ook liever dat anderen vragen stellen.

Maar toch. Stel dat u per dag met vijf mensen contact hebt, en dat ze u twee of drie vragen stellen. Dat betekent al vier tot vijf duizend te beantwoorden vragen per jaar per persoon! Als je dat optelt voor alle mensen in Nederland wordt je horendol van alle vragen en antwoorden, het gaat dan om honderden miljoenen vragen per dag.

Ik durf dan ook gerust te stellen dat vrijwel alle mensen meer vragen en antwoorden per dag gebruiken dan maaltijden. Het lijkt dan ook redelijk om te veronderstellen dat er naast kennis over vitamines, vetten, suikers, koolhydraten, kleurstoffen en andere zaken die ons voedsel betreffen we ruime kennis en ervaring in huis hebben over de ins en outs van vragen en antwoorden.

In elk geval weten we heel goed wat we ermee kunnen. We kunnen met onze vragen en antwoorden manipuleren, we kunnen voordringen door vragen te stellen voor onze beurt, we kunnen de ander in het ongewisse laten door vage of onduidelijke antwoorden, of ook door antwoorden die nergens op slaan, zelfs niet op de vraag. We kunnen door vragen stellen de leiding nemen, of de ander gek maken met onze vragen, we kunnen de ander negeren door geen antwoord te geven of de vraag niet te stellen.

Ongelooflijk wat we allemaal kunnen met vragen en antwoorden. En wie hier onvoldoende plezier aan beleeft in het dagelijkse leven maakt er gewoon een spelletje van, dat is blijkens het huidige programma-aanbod nog steeds een aangenaam iets om te doen en naar te kijken.

Terug naar uw vragen en antwoorden van vandaag. Welke vragen hebt u gesteld? Mogelijk weet u alles en hoeft niks meer te vragen. Of u bent onzeker en durft niks te vragen uit angst voor dom gehouden te worden. O, u vraagt niks, omdat u teleurgesteld bent in anderen, ze kunnen u toch niet helpen. En u vraagt heel veel, omdat u wilt voorkomen dat u een antwoord krijgt, u laat de ander gewoon niet aan het woord. Of u vraagt vaag, of drie dingen tegelijk, dan bent u altijd weer helemaal vrij om u niets van de antwoorden aan te trekken.

En welke antwoorden gaf u vandaag? Mogelijk waren het gewenste antwoorden, omdat u bang bent om te kwetsen. Of wijdlopige antwoorden, om te verhullen, dat u het ook niet weet. Of u draaide om het antwoord heen, omdat u bang was de ander boos te maken. Mogelijk ontweek u een antwoord, of negeerde de vraag, omdat u geen zin had in het gesprek waarvan u dacht dat het zou volgen.

Ach, wat kunnen we toch veel met vragen en antwoorden. Bent u hier tevreden mee? Dan mag u nu afhaken. En als u ontevreden bent, en tot die selecte groep behoort die wil leren heldere vragen te stellen en duidelijke antwoorden te geven, dan bent u nog niet veel opgeschoten. Want wat zijn goede vragen, wat zijn goede antwoorden? Ach, ik heb ook niet op alles een antwoord, dus stel deze vraag vooral aan iemand in uw omgeving. Die ene vraag kan er nog wel bij.